Fossielvrije luchtvaart

Rotterdam The Hague Airport maakt zich al jaren sterk voor het verduurzamen van de luchtvaart. Als proeftuin voor innovatie faciliteert Rotterdam The Hague Airport het luchthavengebied als demonstratie- en testlocatie voor nieuwe duurzame ideeën en oplossingen. Door de kleinschaligheid van onze luchthaven en de nauwe samenwerking met de andere luchthavens van de Schiphol Group, universiteiten/scholen en externe partners is het mogelijk om snel en efficiënt experimenteren.

In de afgelopen jaren zijn vliegtuigen zuiniger geworden, maar de verbeteringen in efficiëntie van de luchtvaartsector konden niet gelijke tred houden met de groeiende vraag naar vliegreizen. Wij hebben ons daarom, samen met de andere luchthavens van de Schiphol Group, gecommitteerd aan een CO2-neutrale luchtvaart in 2050. 

Waterstof vliegen

Groene waterstof is een duurzaam alternatief voor vliegen op kerosine. In Destination 2050 wordt verwacht dat zo’n 20% van de totale CO2-emissies van vluchten binnen Europa gedecarboniseerd kan worden dankzij vliegen op waterstof. Vliegtuigbouwer Airbus zet met zijn ZEROe programma in op deze duurzamere vorm van luchtvaart en wil rond 2035 een waterstofvliegtuig op de markt brengen.

Stimuleren vliegen op waterstof
Uitgaand van de huidige bestemmingen, kan naar verwachting in de toekomst rond de 80% van de vluchten op onze luchthaven worden uitgevoerd met vliegtuigen op waterstof. We faciliteren daarom vliegtuigbouwers en kennisinstellingen in het verder ontwikkelen van vliegen op waterstof. Denk hierbij aan partijen zoals AeroDelft, Zeroavia, H2Fly en Conscious Aerospace. Deze partijen bouwen bestaande vliegtuigen om tot waterstof aangedreven vliegtuigen. Wij richten ons hierbij op de toeleveringsketen van waterstof, de benodigde infrastructuur voor opslag en tanken van waterstof, en de aan waterstof aangepaste luchthavenoperatie, zoals opslag en tanken. 

Groene waterstof en onze regio
De regio Rotterdam en waterstof zijn nauw met elkaar verbonden. Zo wordt er in de Port of Rotterdam groene waterstof geproduceerd (met behulp van windenergie) en zet de regio vol in op de grootschalige import van waterstof naar het havengebied. Onze luchthaven bevindt zich nabij de haven en is verbonden via de toeleveringsketen van waterstof vanuit de haven en werkt actief samen met Port of Rotterdam op het gebied van de levering van waterstof. In het begin zal toelevering plaatsvinden per truck of trailer, later wellicht via een ondergrondse pijpleiding.

Samenwerkingen
Op onze luchthaven wordt aan meerdere innovatieve waterstofprojecten gewerkt. Al deze projecten maken deel uit van het waterstofprogramma dat we in 2023 hebben geïntroduceerd: DutcH2 Aviation Hub. In dit programma werken we samen met partners aan de waardeketen van waterstof op de luchthaven; van productie tot operatie.

Zo wordt er binnen het TULIPS programma een vloeibare waterstofopslag gerealiseerd, in samenwerking met Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) en Air Products. Een andere samenwerking heeft tot doel om het direct tanken vanuit een waterstoftrailer mogelijk te maken. Zeroavia, Hamburg Airport en de luchthaven plannen demonstratievluchten met een waterstofvliegtuig in 2025. In het ALBATROS programma hebben we aandacht voor brandveiligheid en het veilig integreren van waterstof op luchthavens. Daarnaast wordt er door Fountain Fuel op de luchthaven een waterstoftankstation voor voertuigen gerealiseerd.

Elektrisch vliegen

Elektrisch vliegen op batterijen is een van opties voor fossielvrije kleine luchtvaart. Elektrisch vliegen is voor ons interessant omdat circa de helft van het aantal vliegtuigbewegingen op onze luchthaven wordt uitgevoerd door kleine luchtvaart, ook wel General Aviation (GA) genoemd. We verwachten dat in 2035 100% van de vluchten van de vliegschool op onze luchthaven elektrisch zullen zijn en ongeveer 50% van de overige GA vluchten.

Daarnaast biedt elektrisch vliegen kansen om regio’s gemakkelijker met elkaar te verbinden. Ondanks dat de absolute CO2-reductie door elektrisch vliegen relatief laag is, vergeleken met de totale CO2-uitstoot van de gehele luchtvaartsector, heeft elektrisch vliegen op lokaal niveau wel degelijk een positieve impact. Deze vliegtuigen hebben geen uitstoot en zijn ook stiller dan vergelijkbare vliegtuigen met verbrandingsmotoren. 

Ontwikkeling van elektrische vliegtuigen

Op dit moment is er wereldwijd (en op onze luchthaven) één type elektrisch vliegtuig dat gecertificeerd is om te mogen vliegen. Dit is de Pipistrel Velis Electro van het NLR, een elektrisch tweepersoons vliegtuig. Fabrikanten verwachten dat elektrische vliegtuigen in de toekomst tot 19 passagiers kunnen vervoeren over een afstand van zo’n 500 kilometer.

Andere types elektrische vliegtuigen worden vóór 2030 op de markt verwacht, als de ontwikkelstappen, zoals certificering, voorspoedig verlopen. De ontwikkelingen in batterijtechnologie vormen daarbij nog een onzekere factor. In de komende jaren zullen we ontdekken over welke afstand elektrisch vliegen exact mogelijk is en daarmee welk segment van de vluchten op onze luchthaven we daadwerkelijk kunnen vervangen door elektrische vliegtuigen.

Voorbereiden op elektrische luchtvaart

Als luchthaven ontwikkelen we zelf uiteraard geen elektrische vliegtuigen. Wij bereiden ons voor op elektrische luchtvaart op verschillende manieren. Zo zorgen we ervoor dat onze luchthaveninfrastructuur er klaar voor is. Denk dan aan voldoende oplaadpunten en netwerkcapaciteit.

Ook nemen we deel aan samenwerkingsverbanden, zoals Europese onderzoeksprojecten, Power Up en DCCA. De focus hierbij ligt op het in kaart brengen en testen van de infrastructurele aanpassingen op de luchthaven, evenals het veilig opereren van elektrische vliegtuigen, inclusief brandbestrijding. Zo krijgt onze brandweer specialistische trainingen om ook brandbestrijding van elektrische vliegtuigen op een effectieve en veilige manier uit te kunnen voeren.

Om elektrisch vliegen bij de vliegclubs op onze luchthaven te stimuleren is er in zomer van 2023 een laadvoorziening gerealiseerd bij de Rotterdamsche Aero Club (RAC). In samenwerking met NLR wordt een Pipistrel Velis Electro beschikbaar gesteld voor trainingsdoeleinden. Daarnaast rekenen we tot 2025 geen havengelden voor elektrische vliegtuigen op onze luchthaven.

Duurzame vliegtuigbrandstoffen

Duurzame vliegtuigbrandstoffen, ook wel Sustainable Aviation Fuels (SAF) genaamd, behoren tot de weinige maatregelen die nu beschikbaar zijn om de internationale luchtvaartuitstoot terug te dringen. Gebruik van deze brandstoffen leidt tot een lagere uitstoot van roet en ultrafijnstof en door vermindert klimaateffect in vergelijking tot fossiele kerosine. Dat is op wereldniveau beter voor het klimaat en op lokaal niveau beter voor de luchtkwaliteit.

Versnelt bijmengen duurzame vliegtuigbrandstof

Dankzij de Europese wetgeving ReFuel EU Aviation Regulation komt er een Europese bijmengverplichting van 2% in 2025, dit neemt toe tot 6% in 2030, tot 70% in 2050. Echter, dit is niet genoeg om de ambitieuze doelen van de Nederlandse luchtvaartsector, zoals vastgelegd in het Akkoord Duurzame Luchtvaart, van 14% SAF in 2030 te kunnen behalen. RTHA wil daarom dat er extra bijgemengd wordt en start vervroegd met een ingroeipad van 2% in 2024. Hier komt tot 2030 elk jaar minimaal één procent bij. Op deze manier zal er minimaal 8% extra SAF in 2030 bijgemengd worden, bovenop de wettelijke 6%. Dankzij deze extra bijmenging wordt de doelstelling van 14% SAF op deze luchthaven in ieder geval behaald.