Steeds vaker komt de nut en noodzaak van vliegen ter sprake. En dat is logisch, want vliegen op fossiele brandstoffen heeft een impact op het milieu. Rotterdam The Hague Airport (RTHA), SkyNRG en Chooose hebben daarom de krachten gebundeld om vliegreizen te verduurzamen.
Voor de momenten waarop vliegen noodzakelijk is, is het sinds kort mogelijk de CO2-uitstoot van de vlucht daadwerkelijk te verminderen. Hoe? “Door de tool ‘Fly on SAF’ te gebruiken. Deze slimme online tool berekent de CO2-uitstoot van je vlucht, op basis van je reisroute,” legt Jef de Vries uit. Hij is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van Fly on SAF bij SkyNRG. “Die CO2-uitstoot kan je vervolgens verminderen door duurzame luchtvaartbrandstof te kopen, ook wel Sustainable Aviation Fuel of SAF genoemd.” SAF is een alternatief voor fossiele kerosine en wordt gemaakt van duurzame grondstoffen, zoals gebruikte vetten en ander afval. Bekijk de video met uitleg over SAF:
Fly on SAF via de RTHA-website
Sinds deze maand biedt RTHA vliegen op SAF aan via de Fly on SAF tool op de RTHA-website. Een logische stap voor de regionale luchthaven, aldus Michelle Samson, adviseur duurzaamheid en strategie bij RTHA: “Het is nodig om zorgvuldig met de aarde om te gaan. Per slot van rekening is er maar één aarde en willen we onze impact op de omgeving zo klein mogelijk houden. Daarom is het onze ambitie om als luchthaven in 2030 afval- en emissievrij te zijn in de terminal en voor de grondgebonden activiteiten op het platform. Met als doel om in 2050 volledig circulair en energiepositief te zijn.”
RTHA zet maximaal in op SAF
De luchthaven maakt zich hard voor een CO2 neutrale luchtvaart in 2050. Samson vervolgt: “Daarnaast zetten we ons in om luchtvaart te verduurzamen, waarbij vliegen op SAF een belangrijke pijler in ons klimaatplan is”
Samson legt uit dat verduurzaming van de luchtvaart op de lange termijn moet komen van radicale vlootvernieuwing, zoals hybride en elektrische vliegtuigen. Voor de korte termijn gaat dit niet op: “Dan zijn minder vliegen en duurzame luchtvaartbrandstoffen de enige manier om te verduurzamen. Daarom zet RTHA maximaal in op SAF.”
Een groeiende duurzaamheidsbeweging
Drijvende kracht achter Fly on SAF is het Amsterdamse SkyNRG, pionier en belangrijke internationale speler op het gebied van duurzame luchtvaartbrandstof. De Vries vertelt dat het concept achter Fly on SAF in het bedrijfsleven al langer bestaat, maar nieuw is voor de consumentenmarkt: “Organisaties hebben te maken met duurzaamheidstargets op basis van wet- en regelgeving. Daardoor zijn zij zich bewuster van hun CO2-uitstoot en treffen maatregelen om deze te verkleinen, zoals vliegen op SAF. We zien dit bewustzijn nu ook bij consumenten; er is sprake van een groeiende duurzaamheidsbeweging die de luchtvaart raakt. De consument wil op reis, maar bij voorkeur op een duurzamere manier. En dat is mogelijk met Fly on SAF.”
Van duurzaamheid en luchtvaart werd lang gedacht dat deze twee zaken niet samen konden gaan en dat een duurzamere luchtvaart niet mogelijk was. Samson: “Door verandering in het maatschappelijk debat enerzijds en duurzame innovaties anderzijds zien we dit verschuiven. Luchtvaart moet én kan verduurzamen voor 2050, het doeljaar uit het Klimaatakkoord.”
Duurzamer vliegen zonder gedoe
Voor de ontwikkeling van Fly on SAF werkt SkyNRG nauw samen met Chooose, een Noors bedrijf dat zich specialiseert in het ontwikkelen van digitale tools die bedrijven en consumenten ondersteunen bij het maken van duurzamere keuzes en aanzetten tot actie. Chooose vindt dat duurzaam leven geen moeite mag kosten.
De Vries: “Als je een vliegreis boekt, dan wil je zo min mogelijk extra stappen zetten om je vlucht te verduurzamen. Met Fly on SAF kan je SAF simpelweg toevoegen aan je winkelmandje, zoals je ook extra bagage, stoelruimte of parkeren op de luchthaven bijboekt. Duurzamer vliegen zonder gedoe. Wordt het te ingewikkeld, dan haken mensen af.”
Stel dat ik Fly on SAF gebruik voor mijn vlucht… wat kost dat?
“Als je vandaag 100% op SAF wilt vliegen van Rotterdam naar London Heathrow, dan kost dit voor een enkele reis 18 euro per persoon extra bovenop de huidige ticketprijs. 100% op SAF naar Barcelona kost 69 euro extra,” geeft De Vries aan. De consument kan overigens zelf bepalen hoeveel SAF hij of zij wil kopen.
De oorzaak aanpakken in plaats van het symptoom bestrijden
Bij de meeste bestaande tools is alleen sprake van het compenseren van CO2-uitstoot door bij te betalen voor projecten die CO2-uitstoot teniet doen, bijvoorbeeld het planten van bomen. SAF is wezenlijk anders, vertelt De Vries. “SAF pakt direct de oorzaak van het probleem aan: het voorkomen van nieuwe CO2-uitstoot uit fossiele brandstoffen. Compensatie, zoals door het planten van bomen, vindt ergens plaats waar de oorzaak van het probleem niet optreedt. Je doet met het planten van een boom niets aan het probleem zelf, je verduurzaamt de luchtvaart niet. Wat veel mensen bovendien niet weten is dat het met het planten van bomen járen kan duren voordat de CO2-uitstoot van de vlucht daadwerkelijk volledig is gecompenseerd.”
Als ik Fly on SAF gebruik… vliegt mijn vliegtuig dan daadwerkelijk op SAF?
“Niet per se en dat werkt als volgt. Je kan Fly on SAF het beste vergelijken met het gebruik van groene stroom. Koop je groene stroom, dan komt de groene stroom niet per se bij jou thuis uit het stopcontact, maar voegt jouw energieleverancier – namens jou – groene stroom toe aan het gehele netwerk. Bij SAF werkt dit net zo. We brengen geen klein tankje SAF naar het vliegtuig waar jij in zit, als er ook vliegtuigen in de buurt van de SAF-fabriek staan. Logistiek is dat slimmer en voorkomen we dat we SAF onnodig de wereld over transporteren, met onnodige CO2-uitstoot tot gevolg. Door voor SAF te kiezen draag je bij aan het verduurzamen van de gehele luchtvaart, ook als jouw vliegtuig er niet op vliegt,” legt De Vries uit.
“Er zijn momenteel nog weinig SAF-fabrieken en we hopen met Fly on SAF bij te dragen aan de bekendheid, noodzaak en ontwikkeling van SAF in Nederland,” vult Samson aan.
Duurzamere luchtvaart in een vliegwiel
Een aantal luchtvaartmaatschappijen, zoals Transavia en KLM, vermengt sinds kort vrijwillig een minimum percentage SAF met fossiele kerosine. De Vries verwacht dat dit bijmengen in de komende jaren een wettelijke verplichting wordt, mede ingegeven door de klimaatdoelstellingen van de EU en de Nederlandse overheid. “Vanaf 2025 geldt waarschijnlijk een bijmengverplichting van 2% SAF, die doorgroeit naar ruim 60% in 2050. Dit betekent dat er op termijn meer en meer op SAF gevlogen gaat worden en er dus meer SAF-fabrieken nodig zijn om SAF te maken. SkyNRG is volop bezig met het ontwikkelen van de benodigde SAF-productiecapaciteit. Zo is SkyNRG bezig met de ontwikkeling van SAF-fabrieken in Delfzijl, Rotterdam en Amsterdam. Maar ook buiten Nederland – in Europa en in de VS – lopen er meerdere trajecten waar SkyNRG aan werkt. Wanneer de productiecapaciteit van SAF stijgt, daalt uiteindelijk de prijs en zal SAF steeds toegankelijker worden. En voor reizigers die meer en eerder actie willen dan 2025 is er nu al Fly on SAF,” aldus De Vries.
Deze ontwikkeling van aanbod en prijs geldt overigens niet alleen voor SAF. De Vries vervolgt: “In het algemeen geldt, hoe meer tijd we steken in de ontwikkeling van technologie en het aanbod van nieuwe en betere oplossingen, hoe goedkoper het gebruik wordt. Ook voor de consument. En dan komt duurzamere luchtvaart écht in een vliegwiel. We zijn er nog niet, maar de eerste stappen voor SAF zijn gezet.”
Een betere reisbeleving
SkyNRG heeft het afgelopen kwartaal de eerste praktijkervaringen opgedaan met Fly on SAF. De Vries ziet veel enthousiasme bij samenwerkingspartners, zoals luchtvaartmaatschappijen en luchthavens: “Onze partners gebruiken Fly on SAF om van te leren en de reisbeleving van hun klanten te verbeteren. Samen met RTHA onderzoeken we bijvoorbeeld de optie om uitsluitend SAF aan te bieden aan reizigers, dus geen CO2-compensatie meer. Dat is voor ons een primeur, die zonder enige twijfel weer heel veel nieuwe inzichten gaat opleveren.”
Innovatief op het gebied van duurzaamheid
Volgens De Vries past het binnen de visie van RTHA om innovatief te zijn op het gebied van duurzaamheid: “Voor nieuwe oplossingen heb je pioniers nodig, die een eerste stap durven te zetten. Het is mooi om te zien dat RTHA gelooft in de oplossing die Fly on SAF biedt; het aanpakken van het probleem bij de oorsprong.” Samson vult aan: “Duurzaamheid zit verweven in het DNA van de luchthaven en in onze plannen voor de toekomst. Fly on SAF inmiddels ook.”